Αυτή την στιγμή, υπάρχουν πάνω από 7 δισεκατομμύρια άνθρωποι στον κόσμο. Για να τραφεί, η ανθρωπότητα πήρε το 40% της συνολικής ξηράς του πλανήτη και το μετέτρεψε
σε καλλιέργειες, χωράφια, βοσκότοπους για ζώα, όλα δηλαδή όσα χρειάζονται για να παραχθούν τα σιτηρά, τα λαχανικά και το κρέας που τρώμε.
Όμως, σύντομα θα βρεθούμε σε αδιέξοδο. Ο πληθυσμός της γης αναμένεται να φτάσει τα 9.6 δισ. ως το 2050 και, σύμφωνα με την Οργάνωση Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ (FAO), πρέπει να αυξηθεί η παραγωγή της τροφής κατά 70% μέχρι το 2050. Ειδάλλως, η ανθρωπότητα κινδυνεύει με μαζικό υποσιτισμό.
Το πρόβλημα είναι ότι η γη στην οποία μπορούμε να καλλιεργήσουμε, στην συντριπτική της πλειοψηφία ήδη αξιοποιείται. Ό,τι έχει μείνει είναι κορυφές βουνών, έρημοι ή η Ανταρκτική. Αν θέλαμε να εκμεταλλευτούμε κι άλλη γη αυτό θα σήμαινε να καταστρέψουμε τα εναπομείναντα τροπικά δάση.
Οι επιστήμονες προσπαθούν πυρετωδώς να σχεδιάσουν νέους, αποτελεσματικούς τρόπους. Ζητούμενο είναι αλλαγές που δεν θα καταστρέφουν παρθένα δάση και θα καλλιεργούν την ήδη καλλιεργούμενη γη, με μια σημαντική διαφορά. Θα πρέπει να παράγουν 70% περισσότερες θερμίδες στην ίδια έκταση γης.
Κατέληξαν, λοιπόν, ότι το μέλλον των καλλιεργειών είναι:
Κάθετη καλλιέργεια
Είναι μετεξέλιξη της ιδέας του θερμοκηπίου. Πρόκειται για καλλιέργειες σε ελεγχόμενο περιβάλλον που θα είναι ουσιαστικά ουρανοξύστες λαχανικών. Δηλαδή υδροπονικές εξέδρες, σπονδυλωτές, που θα περιστρέφονται. Θα έχουν πολλούς «ορόφους» καλλιεργειών, ο ένας πάνω από τον άλλο με απαραίτητη προϋπόθεση να έχουν όλοι αρκετό φως. Αυτά τα πολυόροφα, high-tech θερμοκήπια, ήδη υπάρχουν.
Το 2011, το παλιρροϊκό κύμα που προκάλεσε την καταστροφή της Φουκουσίμα στην Ιαπωνία εξαφάνισε την περισσότερη καλλιεργήσιμη γη κοντά στις ακτές του Χονσού, του μεγαλύτερου νησιού της Ιαπωνίας. Τέσσερα χρόνια μετά, δημιουργήθηκαν στην χώρα εκατοντάδες «ουρανοξύστες» φυτών με κάθετες φάρμες καλλιεργειών όπου οι όροφοι περιστρέφονται αυτόματα στην διάρκεια της ημέρας για να έχουν το απαραίτητο φως. Στις κατασκευές δεν χρησιμοποιείται χώμα, τα φυτά αναπτύσσονται με τις ρίζες τους εκτεθειμένες στον αέρα και απορροφούν θρεπτικά συστατικά από εμπλουτισμένη «ομίχλη». Η μέθοδος λέγεται αεροπονική και χρησιμοποιεί συστήματα που ψεκάζουν τις επίτηδες εκτεθειμένες ρίζες των φυτών με ειδική ομίχλη γεμάτη θρεπτικά συστατικά.
Τέτοιες φάρμες - ουρανοξύστες φτιάχτηκαν και σε Σουηδία, Σιγκαπούρη, Ν. Κορέα, Κίνα, ΗΠΑ και Ολλανδία.
Τώρα οι επιστήμονες προσπαθούν να τις κάνουν αποδοτικές ακόμη και χωρίς καθόλου φυσικό φως. Τα φυτά θα δέχονται μόνο LED φωτισμό σε φάσμα του κόκκινου και του μπλε, γιατί αυτό είναι το φάσμα που απορροφούν καλύτερα. Οι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι έτσι τα φυτά θα αναπτύσσονται 20% πιο γρήγορα και θα χρειάζονται 91% λιγότερο φως. Επιπρόσθετα, ενώ η τεχνολογία LED διατηρεί το κόστος αυτής της μεθόδου υψηλό, οι τιμές LED αναμένεται να πέσουν στο μισό την επόμενη πενταετία. Προβλέπουν ότι σύντομα, η πλειοψηφία αυτών που τρώμε θα καλλιεργούνται βιομηχανικά κάτω από φωτισμό LED σε ουρανοξύστες από μέταλλο και σκυρόδεμα.
Βελτίωση του «αισθητικού προβλήματος»
Υπολογίζεται ότι μόνο στις ΗΠΑ, το 40% των προϊόντων που καλλιεργούνται δεν φτάνουν ποτέ στην αγορά και στην κατανάλωση. Ο λόγος; Κρίνονται υπερβολικά... άσχημα. Οι καταναλωτές δεν αγοράζουν ατελή στην εμφάνιση λαχανικά και φρούτα, και τα μαγαζιά αρνούνται να τα προμηθευτούν. Με συνέπεια, η ζήτηση αποκλειστικά για «όμορφα» λαχανικά και φρούτα να διατηρεί τις τιμές υψηλά για να υπάρχει περιθώριο κέρδους, ενώ ταυτόχρονα κατασπαταλιέται απόλυτα φρέσκια και θρεπτική τροφή. Άλλος ένας λόγος που όλο και περισσότερα φρέσκα προϊόντα καλλιεργούνται σε ελεγχόμενο περιβάλλον.
High tech «έξυπνα» τρακτέρ
Τα σιτηρά (καλαμπόκι, σιτάρι, κριθάρι, ρύζι) θα συνεχίσουν να καλλιεργούνται στην γη. Γι' αυτό και γίνονται προσπάθειες τα εργαλεία για την καλλιέργεια, το πότισμα και την συγκομιδή να είναι με τεχνολογία αιχμής. Ήδη υπάρχουν τρακτέρ εξοπλισμένα με GPS και αυτόματο σύστημα που οργώνει πάντα σε απόλυτα ευθείες γραμμές, ειδικά μηχανήματα-φυτευτές που ποτέ δεν ξαναφυτεύουν το ίδιο σημείο στο χώμα, πότισμα μέσω smartphones, αισθητήρες καλλιεργειών κλπ.
Κρέας εργαστηρίου
Στο παρελθόν, πολλοί πίστευαν ότι η απάντηση στο πρόβλημα της σίτισης του πλανήτη ήταν οι γενετικά τροποποιημένες καλλιέργειες. Όμως τώρα οι ειδικοί αποφαίνονται ότι η γενετική τροποποίηση καλλιεργειών δεν θα καταφέρει να ταϊσει 9 δισεκατομμύρια ανθρώπους. Επειδή μπορεί μεν με αυτή την μέθοδο να έγινε πιο εύκολη η ζωή των αγροτών, όμως δεν παρατηρήθηκε ικανή αύξηση στις συγκομιδές από το 2000.
Τώρα, λοιπόν, πιστεύουν ότι η λύση στο πρόβλημά μας είναι να σταματήσουμε να καταναλώνουμε κρέας. Όμως, σύμφωνα με τον FAO, η ζήτηση για κρέας θα ανέβει κατά 2/3 στα επόμενα 40 χρόνια. Έτσι γίνεται προσπάθεια να αντικατασταθεί το κρέας που προέρχεται από τα ζώα με κρέας που προέρχεται από το εργαστήριο.
Οι πρώτες απόπειρες είχαν απαγορευτικά υψηλό κόστος και γευστικό αποτέλεσμα μάλλον άσχημο. Οι ερευνητές εκτιμούν ότι θα χρειαστούν άλλα 20 με 30 χρόνια για να γίνει το κρέας του εργαστηρίου εμπορικό σε μεγάλο κομμάτι της αγοράς.
Θα «ελευθερωθούν» 20 δισεκατομμύρια τετραγωνικά μίλια γης
Οι επιστήμονες ισχυρίζονται ότι αν καταφέρουμε μέσω των παραπάνω τεχνολογιών και μεθόδων να ταϊσουμε τους πάντες, θα υπάρξει μια ιδιαίτερα ευχάριστη «παρενέργεια». Ως και 20 δισεκατομμύρια τετραγωνικά μίλια γης που σήμερα χρησιμοποιούνται για καλλιέργειες και παραγωγή τροφής, θα απελευθερωθούν. Ο ιδανικός τους στόχος είναι ενώ σήμερα «τρώμε» το 40% της επιφάνειας της Γης, στο μέλλον να... τρώμε μόλις το 5%. Η υπόλοιπη γη θα μπορεί να αφεθεί να επανέλθει στην φυσική της μορφή, με νέα, άγρια βλάστηση.
Δίνουν το εξής παράδειγμα. Αν η κάθε πόλη μπορούσε να παράξει μόλις το 10% όσων καταναλώνει με τις μεθόδους που αναφέρθηκαν, αυτό θα δημιουργούσε τόσα φυσικά δάση παραπάνω που θα απορροφούσαν αρκετό διοξείδιο του άνθρακα για να «γυρίσουν» το ρολόι σε επίπεδα διοξειδίου στην ατμόσφαιρα πίσω στο 1980. Θεωρούν ότι τα κλιματικά οφέλη από δισεκατομμύρια τετραγωνικά μίλια καλλιεργήσιμης γης που θα επέστρεφε σε φυσική, άγρια κατάσταση θα ήταν ανεκτίμητα. Κι όλα αυτά, με αρκετή τροφή για τον αυξανόμενο πληθυσμό.
